Geriatrik psikiyatri, yaşlı bireylerde görülen psikiyatrik bozuklukların tanı, tedavi ve önlenmesiyle ilgilenen uzmanlık alanıdır. Yaşlanma süreciyle birlikte ortaya çıkan psikolojik ve nörolojik sorunların yönetimi, yaşlıların yaşam kalitesini artırmak için büyük önem taşır.
Geriatrik Psikiyatride Sık Karşılaşılan Sorunlar
Demans: Alzheimer hastalığı gibi hafıza ve bilişsel fonksiyon kayıpları.
Depresyon: Yaşlılıkta sık görülen ve çoğunlukla fiziksel hastalıklarla karışabilen ruhsal durum.
Anksiyete Bozuklukları: Korku ve endişenin yoğun yaşanması.
Psikotik Bozukluklar: Şizofreni veya geç başlangıçlı psikotik hastalıklar.
Uyku Bozuklukları: Yaşla birlikte artan uyku problemleri.
Hareket Bozuklukları: Parkinson hastalığı ve buna bağlı psikiyatrik belirtiler.
Geriatrik Psikiyatrinin Önemi
Yaşlılarda psikiyatrik bozukluklar, hem bedensel hastalıklarla hem de sosyal çevreyle ilişkili sorunlarla iç içedir. Tedavi edilmediğinde, yaşam kalitesi düşer, bağımsızlık kaybı yaşanabilir ve ölüm riski artabilir. Geriatrik psikiyatri, bu sorunları bütüncül yaklaşım ile ele alır.
Geriatrik Psikiyatride Değerlendirilen Faktörler
Tıbbi Durumlar: Kronik hastalıkların psikolojik etkileri
İlaç Kullanımı: Yaşlılarda ilaçların yan etkileri ve etkileşimleri
Sosyal Destek: Aile ve çevre desteğinin önemi
Bilişsel Fonksiyonlar: Hafıza, dikkat, karar verme yetileri
Duygudurum Durumu: Depresyon, anksiyete ve diğer ruhsal durumlar
Geriatrik Psikiyatri Tedavi Yöntemleri
Psikoterapi: Yaşa uygun bilişsel davranışçı terapi ve destekleyici terapi
İlaç Tedavisi: Antidepresanlar, antipsikotikler ve nörolojik ilaçlar dikkatle kullanılır
Rehabilitasyon ve Sosyal Destek: Fiziksel aktiviteler ve sosyal katılımın artırılması
Aile Eğitimi: Yakın çevrenin bilgilendirilmesi ve destek sağlanması
Geriatrik Psikiyatri ve Yaşam Kalitesi
Erken tanı ve uygun tedavi ile yaşlılarda psikiyatrik sorunların olumsuz etkileri azaltılabilir. Yaşam kalitesinin korunması, bağımsızlığın sürdürülmesi ve sosyal hayata katılımın artırılması hedeflenir.